"Hoog tijd om de demografische tijdbom ernstig te nemen!"

Op de website van Zorgnet-Icuro (https://www.zorgneticuro.be/nieuws/hoog-tijd-om-de-demografische-tijdbom-ernstig-te-nemen) kunnen we lezen dat er een enorme vergrijzing op ons afdendert waarop we veel te weinig voorbereid zijn. Enkel mensen met zware en complexe zorgnoden zullen in de toekomst nog in de woonzorgcentra kunnen verblijven. Tegelijk willen zij investeren in preventie, alternatieve woonvormen en ondersteunende thuiszorgvoorzieningen die langer kwaliteitsvol thuis wonen mogelijk maken.

De zorgwoningen van STiDO ( https://www.stido.be/woonoplossingen/zorgwoningen/) maken reeds dergelijke alternatieve woonvormenmogelijk.

Maar waarom zijn de alternatieve woonvormen zo belangrijk?

In het radio-interview met Margot Cloet (te beluisteren via de link op de site van zorgneticuro) worden meerdere redenen aangehaald:

• Tussen nu en 2040 komen er een klein half miljoen 65-plussers bij. Nu zijn er ca. 220.000 85-plussers; over ruim 15 jaar zijn dat er bijna 350.000. Net terwijl in dezelfde periode het aantal mensen “op arbeidsleeftijd” blijft dalen. De schaarste in alle segmenten van de arbeidsmarkt zal nog verder groeien. Ons huidig zorgsysteem zal tegen die tsunami niet opgewassen zijn.
  
  
• Op dit ogenblik zijn er in Vlaanderen en Brussel ongeveer 85.000 beschikbare plaatsen in woonzorgcentra; 95% daarvan zijn bezet. In veel regio’s komen er – na de covidperiode – opnieuw wachtlijsten. Tot nu gold er voor de woonzorgcentra een “programmatie”. Die programmatie voor woonzorgcentra en kortverblijf is sinds 2013 “on hold” gezet tot eind 2025. Of en hoeveel nieuwe woongelegenheden er na 2025 kunnen bijkomen, heeft de overheid nog niet beslist. En precies daar wringt het schoentje. Nieuwe woonzorgprojecten realiseren vraagt immers jaren tijd. Zorgaanbieders kunnen door de onduidelijkheid geen plannen maken voor na 2025. Gezien de vergrijzing op turbosnelheid draait, dreigen we zo na 2025 in een verhaal van onvoldoende capaciteit en groeiende wachtlijsten terecht te komen.
  
  
• We moeten het woonzorgcentrum in een nieuw perspectief durven plaatsen; ze zijn een schakel in een divers geheel van zorgvormen. De afgelopen decennia zagen we een duidelijke evolutie van het gemiddeld zorgprofiel van wie in een woonzorgcentrum verblijft. De sterker uitgebouwde thuiszorg én de wens van ouderen om zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te blijven maken dat de meeste mensen pas naar een woonzorgcentrum verhuizen als ze complexe zorg nodig hebben, die niet langer door de thuiszorg en de mantelzorg kan gebeuren. Zorgnet-Icuro meent dat de beschikbare woongelegenheden in de woonzorgcentra prioritair moeten bestemd zijn voor ouderen met zware en complexe zorgnoden. Het betekent dat in de loop van de komende jaren bewoners met een “lichter” zorgprofiel – momenteel ongeveer 15% – niet meer in een woonzorgcentrum zullen kunnen verblijven. Voor hen moeten andere aangepaste woonzorgvormen worden ontwikkeld of uitgebreid.
  
  
• Zorgnet-Icuro vraagt de bevoegde overheden de diverse programmatienormen beter op elkaar af te stemmen. Thuiszorg, residentiële en ziekenhuiszorg werken immers als “communicerende vaten”. We moeten ook inzetten op thuisondersteunende technologie, preventie en een regelluwe omgeving creëren waardoor ook alternatieve vormen van huisvesting kansen krijgen.